مسمومیت با پاراکوت: آنچه پزشکان اورژانس باید بدانند

مقدمه: مسمومیت با پاراکوات یکی از کشنده ترین مسمومیت های مورد مواجهه پزشکان در بخش های اورژانس هستند، اما هنوز به دلیل گستردگی طیف تأثیر علف کشی و قیمت به نسبت نازل آن، در مناطق مختلفی از کشور در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. پاراکوات به صورت مایع تغلیظ شده یا به صورت گرانول هایی که قابل حل در آب هستند و یا به صورت آئروسل ‏در دسترس بوده است و با اسامی سکوکوات، دکسترون ‏x‏، دکسترون، ‏گراماکسون، هرباکسون، هربوکسون، پیلارکسون و غیره در کشور توزیع می شود. این ماده اثر علف کشی خود را از طریق دخالت در سیستم انتقال الکترون داخل سلولی و مهار تبدیل ‏nadp‏ به ‏nadph‏ اعمال می کند و باعث ایجاد سوپر اکسید و رادیکال های آن می شود. این رادیکال ها به طور خطرناکی ‏برای سلول ها سمی هستند و ‏به اسیدهای چرب غیر اشباع غشای سلول حمله می کنند و باعث تخریب ساختمان غشای سلولی می شوند. در مسمومیت با پاراکوات سیستم های تنفسی، قلب و عروق، اعصاب مرکزی، غدد، گوارشی، پوستی و به طور کلی همه سیستم های بدن به نحو جدی بسته به مقدار خورده شده درگیر می شوند. البته اثرات عمد ه ی این مسمومیت اغلب با درگیری ریه شروع و به صورتی مشابه سندرم زجر تنفسی تظاهر می کند. این مسمومیت با بلع 20 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن و یا بیشتر شروع و به طور معمول سطوح سرمی بیشتر از 2/0 میکروگرم در میلی لیتر در عرض 24 ساعت و بیشتر از 1/0 میلی گرم در میلی لیتر در عرض 48 ساعت با پیامد کشنده همراه است. درمان فوری یک عامل تعیین کننده ی بسیار مهم بقا در بیماران مسموم با پاراکوات است. حمایت تنفسی، مایع درمانی، روش های پیش گیری از جذب، تسریع و افزایش دفع سم از خون و استفاده از آنتی اکسیدان ها از راهکارهای مورد استفاده در درمان این مسمومیت بوده و آنتی دوت مؤثر خاصی برای این مسمومیت توصیه نمی شود. مرگ و میر ناشی از این مسمومیت تا حدود 75 درصد نیز گزارش شده است که با میزان سم بلعیده شده مرتبط است.